Digestive food

आरोग्यरहस्य लेखमाला ८

आता आपण पाहू, गुरु-लघु आहाराची विशेष काळजी कोणी घ्यावी? म्हणजे हे पचायला जड की हलकं एवढा बारीक-सारीक विचार कोणी करावा?

मंदकर्मी –
सावकाश हालचाली करणार्‍या व्यक्ती (🐌गोगलगाय कॅरॅक्टर)
उदा. ज्यांना वेळेत कोठेही पोहोचता येत नाही, वेळेत कामे पूर्ण करता येत नाहीत.
‘हा बघू’ असा शब्दप्रयोग जास्त वेळा करणार्‍या व्यक्ती. ज्यांना अंघोळ🚿, शौचविधी व कपडे घालून 🤷‍♂ आवरायलाही वेळ लागतो अशा व्यक्ती. फारच लाॅजिकली सांगायचे झाले तर, ज्यांना घड्याळ ⏰ काही वेळ पुढे करून ठेवावे लागते असे व्यक्ती.

मंदाग्नि –
ज्यांना योग्य वेळी भूक लागत नाही, किंवा खाल्लेले वेळेवर पचत नाही. 😕

अनारोग्यी –
रोगावस्थेत 🤕🤒 किंवा जे सतत येन-केन प्रकारे आजारी असतात. थोडक्यात ज्यांची गाडी 💊💉🌡 सारखी गॅरेजला 🚑🏥👨‍⚕ लागते अशी मंडळी.

सुकुमार –
म्हणजे कोमल प्रकृतीचे. 😊

सुखोचित –
सुखी 📱💻💰💎🛁🧖‍♂ व आरामदायी जीवन जगणारे ,
उदा. ज्यांचा प्रवास AC घरातून 🏨🏬 AC कारमध्ये 🚘 व AC कारमधून 🚘 AC ऑफिस 🏣💺 मध्ये असा उभयमार्गी चालू असतो असे सुखजीवी. म्हणजेच उपरोक्त व्यक्तींनी आपला आहार गुरु (पचायला जड) नसावा याची काळजी घ्यावी!

—————————————————————————————————————————

डाॅ.मंगेश देसाई
आयुर्वेदाचार्य
योग व संमोहन उपचार तज्ञ

 

For regular updates, like and follow:

आरोग्यरहस्य लेखमाला ९

वाचक हो, चला आजपासून आपण सहज सुलभ आरोग्यप्राप्तीची रहस्य जाणून घेऊयात!

मला आज पोटात कसंतरीच 😒 होतंय, आज जडं अन्न नको!
मी हलकं-फुलकं काहीतरी खाईन!
हे जडं नि हलकं अन्न काय असत?, नि त्यामागील आयुर्वेद संदर्भ काय?, ते पाहूयात!

  • जड अन्न म्हणजे गुरु आहार
  • हलके अन्न म्हणजे लघु आहार
गुरु लघु आहाराची चर्चा करताना द्रव्य – स्वभाव, संस्कार, मात्रा, अन्नकाल आदि. बाबींचा विचार करावा लागतो.

स्वभाव :-
काही पदार्थ स्वभावतःच गुरू असतात. (उदा. श्रीखंड 😋, मांसाहार 🍗🍖🍤 इ.)
तर काही स्वभावतःच लघु असतात. (उदा. साळीच्या लाह्या, कुरमुरे इ.)

संस्कार :-
दूधापासून बनवलेले खवा, रबडी, श्रीखंड आदि. पदार्थ गुरु असतात तर दूधात सुंठ 🥛 घातली कि, ते लघु होते.
म्हणजे संस्काराने जसे आपले स्वभाव गुण बदलता येतात तसेच अन्नसंस्काराने अन्नाचे गुण 🍿🥣 बदलतात बरं का!

मात्रा :-
मात्रा म्हणजे प्रमाण.
श्रीखंड असले की, पोटास तडस लागेपर्यंत न खाता थोडे घास कमी खाणे किंवा त्यावेळी भात न खाणे अशा युक्त्या आपण करतो कि नाही ? हाच मात्रा विचार!

अन्न :-
ताप असेल किंवा अजीर्ण झाले असेल तर आपण काय करतो बरं? भाताची किंवा मूगाची पेज 🍵 पितो, राजगीरा लाडू खातो हा विचार अंगवळणी पडलाय ना आपल्या!

काल :-
रात्री उशीरा जेवून लगेच झोपल्याने अपचन होते 😦,आळस येतो 😔 कालांतराने वजन वाढते हे ऐव्हाना सर्वांना माहित असेलंच!

—————————————————————————————————————————

डाॅ.मंगेश देसाई
आयुर्वेदाचार्य
पिंपळे सौदागर, पुणे.

 

For regular updates, like and follow:

Scroll to top